Göynük İzlenimleri (1) - Aksakallı Lala : "Akşemsettin"

İnstagram ve facebook hesaplarımdan takip edenlerin vakıf olduğu üzere, geçtiğimiz haftasonunu Göynük'te geçirdim.

Göynük, Bolu'nun Şirince'si, hatta Safranbolu'su... Yapılaşmasındaki otantizm sizi içine çekiyor. Bunu oldukça net biçimde görebiliyorsunuz. Uzun süredir görmek istediğim bir yerdi, hatta eski Osmanlı konağı tarzı bir yerde konaklamak, o ambiyansı yaşamak benim için önemli hayallerimden biriydi. Bunu geçen hafta gerçekleştirebildim.

Göynük, Safranbolu tarzı evlerinin yanı sıra, Fatih Sultan Mehmet'in Lalalığını üstlenen Akşemsettin Hazretlerinin de yaşadığı yer... Zaten bu blogu yazmamın ana nedeni de biraz bu zat-ı muhteremden bahsetmek.

Akşemsettin, asıl adı ile Şeyh Mehmet Şemsettin Bin Hamza, 15. yüzyılın en büyük sufilerinden biri öncelikle... 1389 yılı, Şam doğumlu... Hacı Bayram Veli’nin müridi ve Fatih Sultan Mehmet’in hocalarından biri... Fatih Sultan Mehmet tarafından 1464 yılında yaptırılmış olan türbesi Bolu İlinin, Göynük ilçesindedir ki ben de bizati gezdim. İlçede her yil, İstanbul’un fetih günü olan 29 Mayıs tarihinde anma günleri düzenleniyor olsa da bu yıl Ramazan ayına denk geldiğinden benim ziyaretim haftasında kutlandı şansıma...

Ünlü İslam büyüğü Akşemsettin, küçük yaşlardan itibaren ilme ve sanata karşı ilgi duyuyor. Medrese öğrenimini tamamladıktan sonra seçkin bilginler arasında yerini alıyor. Üstün zekası ve anlayışı, yılmak bilmeyen çalışma gücüyle kendini döneminin alimleri arasında buluyor. 

Akşemsettin’in asıl ünü, büyük veli, Hacı Bayram Veli ile tanışmasından sonra başlamıştı. İlmi konulardaki önemli başarılardan sonra tasavvuf konusunda da ağırlığını göstermiş, daha sonra da II. Murad’ın emir ve isteğiyle Fatih Sultan Mehmed’in hocalığına tayin edilmişti. İstanbul’un fethi sırasında büyük yârarlılıklar göstermiş, genç sultanı teşvik ederek zaferin kazanılmasında önemli katkılarda bulunmuştu. Fethin en önemli günlerinde Ebu Eyyub’el Ensari’nin kabrini bularak ordunun maneviyatını yükseltmişti. 

Beyaz atına binmiş, ordusunun önünde İstanbula giren Fatih Sultan Han'ın iki yanında onu yetiştiren Akşemsettin, Mola Hüsrev ve Molla Gürani bulunuyor. 

Şehir halkı ak sakalıyla ağır duruşuyla padişah sanıp çiçekleri Akşemsettine sunmaya çalışıyor. Akşemsettin atını geri çekip göz ucuyla Fatih’i göstererek: “Sultan Mehmet o'dur, çiçekleri ona veriniz”, demek istiyor. Fatih Sultan Mehmet, çiçeklerle kendisine doğru yürüyenlere hocası Akşemsettin’i göstererek: “Gidiniz, çiçekleri gene ona veriniz. Sultan Mehmet benim, ama o, benim hocamdır”, diyor.